در سرمایه گذاری افراد به سود توجه می کنند، در اما این فقط نگاه یک بعدی است برای درک بهتر از شرایط سرمایه گذاری ریسک در کنار میزان سود احتمالی باید سنجیده شود.

ریسک در واقع خطراتی است که سرمایه گذاری شما را تهدید می کند برخی از آن ها قابل پیش بینی است و برخی دیگر غیر قابل پیش بینی است .

ویدئو زیر در رابطه با ریسک می باشد که باعث می شود درک بهتری از ریسک داشته باشیم.

در حالت کلی می توانیم ریسک ها را به دو قسمت تقسیم کنیم:

• ریسک سیستماتیک:

ریسک سیستماتیک ریسکی است که برای کلیت بازار و اقتصاد بوده، فرضا چنان چه شما در بازار بورس سرمایه گذاری کرده باشید ، نرخ بهره یک ریسکی است که کلیت بازار را شامل می شود و تفاوتی در صنعت و شرکت های مختلف ندارد ، در واقع این ریسک شامل مجموعه هست و مختص هر جز نمی باشد.

• ریسک غیر سیستماتیک:

این ریسک فقط خاص خود شرکت می باشد و شامل کلیت نمی شود مثلا اگر یک شرکتی در منطقه ای زلزله خیز باشد این ریسک صرفا برای آن شرکت مربوطه است و ربطی به بقیه بازار ندارد.

تنوع بخشی:

یکی از راه هایی که سرمایه گذاران برای پایین آوردن ریسک سرمایه گذاری خودشان انجام می دهند تنوع بخشی دارایی خود هستند مثلا چنان چه در بورس سرمایه گذاری کرده باشد به جای این که تمام دارایی خود روی یک شرکت باشد سعی می کند سه الی پنج شرکت مختلف تقسیم کند که تاثیر ریسک های غیر سیستماتیک برای دارایی خود را پایین بیاورد.

تک سهم شدن:

عده ای تمام دارایی خود را روی یک شرکت سرمایه گذاری می کنند این کار بسیار خطرناک است ممکن است چندین بار این کار را انجام دهید و خطری شما را تهدید نکند اما در یک زمان که به یک ریسک غیر سیستاماتیک برخورد کنید کل دارایی شما را تحت شعاع قرار خواهد داد.

ریسک به ریوارد:

تحلیل گران تکنیکال برای به دست آوردن این که آیا معامله ای که مدنظر دارد ارزش آن را دارد که انجام شود از این معیار استفاده می کنند ، قبل از معامله حد ضرر  و حد سود خود را مشخص می کنند یعنی با در نظر گرفتن شرایط مشخص می کنند چه زمان با ضرر و چه زمان با سود از معاله خارج می شوند.

حال چنان چه میزان سود دو برابر یا بیشتر نسبت به ضرر باشد آن معامله یک معامله ایده آل است. ( برخی از این عدد برای 3 و بیشتر استفاده می کنند ).

ریسک صفر

ریسک صفر اصطلاحی است که در آن سرمایه گذاران استراتژی‌هایی را به کار می برند که میزان ریسک‌های سیستماتیک و غیرسیستماتیک به حداقل ممکن برسد. در واقع حضور در بازار بورس و خرید سهامی با ریسک صفر در عمل امکان پذیر نیست، با این حال، اگر احتمال وجود ریسک بسیار پایین باشد، از نظر آماری احتمال رخ دادن آن آنقدر کم می شود که می توان آن را صفر در نظر گرفت.

از آنجایی که ریسک یک به شکل مرسوم یک معیار کیفی است، معمولا به شکل عامه سهام را با عباراتی مانند کم ریسک و پرریسک مشخص می کنند. با این حال، راه‌های فراوانی برای شناسایی ریسک صفر و محاسبه آن وجود دارد. یکی از این راه‌ها استفاده از معیارهایی با نام ارزش است و ریسک‌ها معمولا از شناسایی ارزش سهام شناسایی می شوند.

ارزش ذاتی سهم

ارزش‌ذاتی در واقع همان ارزش واقعی هر سهم است که در نتیجه تجزیه و تحلیل عوامل موثر بر وضعیت یک شرکت پس از بررسی‌های دقیق به دست می آید. این بررسی‌ها معمولا توسط تحلیل تکنیکال انجام می شوند و از داخل تابلوهای قیمت سهام به دست می آیند.  ارزش فعلی جریانات نقدی که سهام یک شرکت در آینده برای سرمایه گذاران ایجاد می کند، تعیین‌کننده ارزش ذاتی سهم است. قدرت سودآوری و کیفیت کسب سود دو عامل بسیار مهم برای تشخیص ارزش ذاتی سهم هستند. قدرت سودآوری را طبق توانایی‌های واحد اقتصادی برای افزایش یا ثبات سودآوری (مثلا تکرار سود در سال‌های آینده) اندازه گیری می شود. کیفیت کسب سود بر اساس عواملی مانند توجه به سودآوری سهامداران، کسب رضایت مشتری و کارکنان، ریسک نسبی، رقابت و ثبات پیش‌بینی‌های سودآوری ارزیابی می شود.

ارزش بازاری

این ارزش، در واقع ارزشی است که به عنوان قیمت اصلی دارایی به دور از عوامل داخل شناخته می شود. ارزشی که سهام به طور روزانه در معاملات مورد استفاده قرار می گیرند معمولا از این ارزش پایین‌تر و یا بالاتر هستند. این ارزش، ارزشی است که تحت تاثیر عوامل مختلف است. سوددهی و ریسک را نیز طبق تفاوت بین همین ارزش‌ها مشخص می شوند. ارزش ذاتی سهام لزوماً مساوی با ارزش بازار نیست و به همین دلیل سرمایه گذاران بنیادی با استفاده از تفاوت در قیمت ذاتی و قیمت بازار اقدام به خرید یا فروش دارایی یا سهام می نمایند. اگر سهامی کمتر از ارزش ذاتی سهام خود در حال معامله باشد، درواقع ارزش بازاری کمتری از ارزش ذاتی سهام داشته است و سرمایه گذاران در این حالت اقدام به خرید می کنند.

 اگر سهامی بالاتر از ارزش ذاتی سهام خود در حال معامله باشد، سهامداران ریسک آن را بالا می دانند و اقدام به فروش می کنند. لذا برای سرمایه گذاران در بازار سهام، تعیین اینکه سهام بالاتر و یا کم‌تر از ارزش ذاتی سهام خود قیمت‌گذاری شده است، از اهمیت بالایی برخوردار است و میزان ریسک را مشخص می کند.

ارزش‌گذاری سهام و ریسک

روش‌های مختلفی برای تعیین ارزش سهام وجود دارد. تحلیلگرانی که علاقمند به تحلیل تکنیکال هستند، پس از این که در مورد دارایی‌های یک شرکت (از جمله سهام) عمل ارزش گذاری را انجام دادند، به سراغ تعیین ریسک می روند. در صورتی که ارزش یک سهم در بازار بسیار بیشتر از ارزش ذاتی آن باشد، امکان ریزش بالایی دارد و نمی تواند گزینه مناسبی برای سرمایه گذاری با ریسک صفر باشد. در صورتی که ارزش ذاتی یک سهم بسیار بالاتر از ارزش بازار آن باشد، احتمال ریسک آن کم است.

با این حال، عوامل دیگری نیز در تعیین ریسک سهام تاثیر گذار هستند که خارج از دایره تحلیل تکنیکال هستند و بیشتر به عملکرد بلندمدت شرکت‌ها اشاره دارند. در هر کشوری، شرایط خاصی بر بازارها حاکم است و بورس کشورها مختلف با هم متفاوت است. با این حال؛ اگر نگاهی به بورس تمامی کشورها انداخته شود، مشخص می شود که برخی از صنایع به طور خاص، در بازه‌های بلندمدت سوددهی فراوانی دارند. این مسئله حتی در مورد سهام برخی شرکت‌ها نیز صادق است. فرقی ندارد که میزان رشد ارزش سهام این صنایع یا شرکت‌ها چقدر بوده است. در تمامی مقاطع سال، نوعی رشد داشته‌اند و به ندرت دیده می شود که میزان سهام آن‌ها دچار افت قیمت شود. این مسئله به خاطر مدیریت درست این شرکت‌ها است.

شرکت‌هایی که دارای چنین ویژگی باشند، شرکت‌هایی هستند که میزان ریسک سرمایه گذاری در آن‌ها بسیار پایین است، به طوری که می توان آن‌ها شرکت‌هایی دانست که میزان ریسک سرمایه گذاری در آن‌ها نزدیک به صفر است. در ایران معمولا صنایعی که در صنایع ملی مانند فولاد، سنگ، نفت و غیره فعال هستند، با افت بسیار کمی مواجه می شوند و این صنایع می توانند گزینه‌های مناسبی برای سرمایه گذاری باشند. همچنین شرکت‌ها و برندهایی که در داخل این صنایع هستند نیز می توانند گزینه اصلی برای سرمایه گذاری با ریسک صفر باشند.

برای انتخاب درست یک شرکت برای سرمایه گذاری که ریسک بسیار کمی داشته باشد، باید هم به تحلیل بنیادی مسلط بود و هم از تحلیل تکنیکال استفاده کرد تا به یک نگاه جامع و درست در مورد میزان ریسک ارزش سهام یک شرکت رسید. همچنین دانستن نحوه ارزش گذاری شرکت‌ها و دارایی‌های آن‌ها نیز کمک زیادی در زمینه شناخت ریسک خواهد کرد.

روش‌های ارزش گذاری شرکت‌ها

شرکت‌ها معمولا دارای چند نوع دارایی هستند که سهام فقط یک نوع از این نوع دارایی‌ها محسوب می شود. در ادامه به روش‌های ارزش گذاری سهام خواهیم پرداخت چرا که بحث در مورد دارایی‌های فیزیکی یک شرکت خارج از بحث این مطلب است.

تنزیل جریان نقدی

تنزیل جریان نقدی، شامل جریان‌های نقدی جهت رسیدن به ارزش سهام یا شرکت تنزیل می شوند. درواقع در این روش انواع مختلف جریان نقدی (به‌تناسب نیاز) با نرخی که نرخ تنزیل نامیده می شود به امروز تنزیل می شوند. لذا این روش به تخمین جریانات نقدی در سال‌های آینده و در نظر گرفتن مفروضات اساسی در رابطه با شرکت نیازمند خواهد بود.

قیمت گذاری حق اختیار

روش‌های قیمت‌گذاری حق اختیار که در این روش‌ها از ارزش‌گذاری مطالبات احتمالی استفاده می شود.

ارزش گذاری نسبتی

روش‌های ارزش‌گذاری نسبی که مبنای ارزش‌گذاری در این دسته روش، انواع مختلف ضرایب می باشند. P/E، P/B، P/S،P/D، EV/S و… ازجمله این نسبت‌ها یا ضرایب هستند.

در جلسه بعدی در رابطه با میزان درآمد یک تریدر صحبت می کنیم.